روش های فسخ قرارداد شامل مواردی است که به موجب آن معامله و یا قراردادی فسخ یا منحل می‌شود. چون بیشتر اوقات در خود قرارداد شرایطی وجود دارد که اگر به خوبی برآورده نشود هر کدام از طرفین معامله حق دارند معامله را فسخ کنند. البته در قوانین و مقررات حقوقی کشور هم حق اجرای روش های فسخ قرارداد برای هر کدام از طرفین معامله در نظر گرفته شده است. پس بعد از منعقد کردن هر قراردادی چنانچه یکی از طرفین معامله به هر دلیلی از انجام این قرارداد رضایت نداشته باشند امکان فسخ قرارداد بدون دادگاه و یا با حضور دادگاه وجود دارد.
روش های فسخ قرارداد
چنانچه طرفین قرارداد بر اساس شرایط خاصی بخواهند معامله یا قراردادی فسخ و منحل شود می‌توانند از ۲ روش اقدام کنند:
فسخ قرارداد بدون مراجعه به دادگاه
اولین روش برای فرآیند فسخ قرارداد ارسال اظهارنامه به شخص دیگر معامله است. در این مرحله شما باید اظهارنامه ای را به شکل رسمی و کتبی تنظیم کنید. در آن باید گزارش دهید که شما قصد دارید تا معامله را فسخ کنید. سپس اظهارنامه را توسط پست، ایمیل و روش های دیگر ارتباطی به دست طرف مقابل برسانید.
تایید فسخ قرارداد در دادگاه
در این روش باید به دادگاه حقوقی مراجعه کنید و برای دریافت تایید فسخ معامله از طریق دادگاه کارهای لازم را انجام دهید. اصولاً دادگاه بعد از بررسی ادله و وضعیت مفاد قرارداد و همچنین بررسی شواهد، معامله قرارداد بین طرفین را فسخ می‌کند و معامله را به پایان می‌رساند.
🔗بیشتر بخوانید : لایحه دفاعیه فسخ قرار داد
انواع فسخ قرارداد
به طور کلی فسخ قرارداد یعنی منحل کردن عقد معامله‌ای به صورت کاملاً اختیاری است. در ادامه به چند مورد از فسخ قراردادها اشاره میکنیم.
فسخ معامله ملک
اگر عبارت اسقاط کافه خیارات در متن قرارداد ذکر نشده باشد طرفین معامله این حق را دارند تا به علت موجه و قانونی قرارداد را فسخ کنند. بنابراین پیش از تایید و امضای قرارداد همیشه با کمک وکیل قرارداد پیمانکاری مفاد قید شده در قرارداد را به خوبی مطلع شوید تا مجبور به فسخ معامله نشوید.
فسخ قرارداد اجاره
اگر بعد از نوشتن قرارداد مشخص شود که ملک اجاره ای ایراداتی دارد. به طوری که شرایط زندگی را سخت می‌کند بنابراین مستاجر حق دارد قرارداد را فسخ کند.
البته اگر مستاجر هم به مدت ۴ ماه اجاره بهای ملک را پرداخت نکند قطعاً موجر اجازه دارد قرارداد را فسخ کند.
فسخ قراردادهای دولتی
فسخ قرارداد فروش ملک
فسخ قرارداد مشارکت در ساخت
و…
ماده قانونی فسخ قرارداد
طبق ماده ۲۱۹ قانون مدنی کشور چنانچه طرفین معامله‌ای قراردادی را منعقد کنند باید طرفین معامله به تعهدات خود پایبند باشند. ولی ممکن است در شرایطی یکی از طرفین معامله یا حتی شخص سومی به علتی درخواست فسخ قرارداد را داشته باشد. در چنین مواقعی قانون به او اجازه می‌دهد تا طی مدت مشخص شده‌ای و با رعایت شرایط قرارداد به حیات معامله پایان بدهد. البته طبق ماده ۳۹۹ و ۴۵۶ قانون مدنی یکی از روش های فسخ قرارداد این است که حق فسخ در متن قرارداد درج شده باشد.
در برخی قراردادها نیز طبق ماده ۴۰۱ قانون مدنی برای حق فسخ یا همان خیار شرط مدت زمان معینی ذکر می‌شود. اگر درخواست فسخ معامله بعد از گذشت این مدت باشد هم شرط قرارداد و هم معامله باطل است.
نحوه جلوگیری از ساخت و ساز غیر مجاز
برای جلوگیری از ساخت و ساز بدون مجوز به همکاری و انجام مسئولیت یکسری افراد از قبیل:
- مهندسین ناظر
- معماران تجربی
- پیمانکاران ساختمانی
- رعایت اصول فنی و بهداشتی
- متصدیان واحدهای صنفی املاک
- و غیره
نیاز است. البته فعالان صنفی برای پیشگیری از وقوع این گونه تخلفات ملکی باید قبل از تنظیم مبایعه نامه و قولنامه های رسمی یا دستی از قانونی بودن مدارک ارائه شده مطمئن باشند.
قانون فسخ معامله تا 24 ساعت
دقت کنید در قانون مدنی و در قانون معاملات ثبتی در کشور هیچ قانونی در رابطه با فسخ قرارداد تا ۲۴ ساعت وجود ندارد. در واقع قانون فسخ معامله تا ۲۴ ساعت جزو قوانین و مقررات عرفی به شمار می‌آید. بنابراین حق فسخ معامله تنها با گذشت یک شبانه روز از انجام معامله مورد قبول است و بعد از این مهلت دیگر امکان فسخ قرارداد بدون تبعات قانونی برای طرفین معامله وجود ندارد.
شرایط فسخ قرارداد از طرف فروشنده
فسخ معامله یا فسخ اقاله از طرف فروشنده به معنی منصرف شدن از قبول قرارداد و بر هم زدن معامله است. در چنین حالتی فروشنده به عنوان یکی از طرفین متعاقب با توافق طرف دیگر معامله قرارداد را فسخ می‌کند و معامله را به پایان می‌رساند. البته چون فروشنده با توافقاتی خارج از تعهدات قرارداد، معامله را فسخ می‌کند پس نیاز است با توجه به مدت زمان قانونی فسخ معامله که مدتی متغیر است حتماً طرف دیگر معامله را از فسخ قرارداد مطلع و راضی کند.
نحوه نوشتن فسخ قرارداد
برای نوشتن فسخ یک قرارداد باید به شیوه رسمی اقدام کنید. لازم است برای نوشتن اظهارنامه حقوقی در مدت زمان مشخصی به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. سپس در اسرع وقت طرف مقابل را از انصراف به ادامه قرارداد مطلع کنید. یادتان باشد شیوه نوشتن فسخ قرارداد باید با نکات خاصی همراه باشد. مثلاً طرفین معامله برای فسخ معامله نباید اسقاط کافه خیارات را قید کرده باشند. در غیر این صورت ممکن است منحل کردن قرارداد به درستی انجام نشود. در نتیجه با اتمام مهلت فسخ معامله حق فسخ شما از بین می‌رود و مشکلاتی برای بر هم زدن قرارداد پیش خواهد آمد.
سخن پایانی
اگر چه وفای به عهد بعد از انعقاد قراردادها از اهمیت بالایی برخوردار است. اما گاهی شرایطی برای یکی از طرفین معامله ایجاد می‌شود که انجام دادن تعهدات قید شده در قرارداد برای آن‌ها امکان‌پذیر نیست. چون فرد را دچار مشکلات و چالش‌هایی می‌کند. در این صورت امکان برهم زدن معامله از طریق روش های فسخ قرارداد وجود دارد. ولی برای این کار بهتر است با وکلای برجسته گروه وکلا ایران دادگستر مشورت کنید تا در زمان اندک به صورت قانونی بتوانید معاملات خود را بدون هیچ ضرر مالی فسخ کنید.
