ازدواج در زمان عده (مدت انتظار شرعی پس از طلاق یا فوت شوهر) طبق ماده ۲۴۵ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که طرفین از عده بودن زن آگاه باشند، باطل و جرم محسوب میشود. اگر مرد بداند زن در عده است و با او ازدواج کند، به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم میشود. در صورت جهل به موضوع، مجازات برداشته میشود، اما عقد همچنان باطل است.
⭐⭐⭐ جهت مشاوره و کسب اطلاعات دقیق تر می توانید با بهترین وکلای ایران، یعنی وکلای ایران دادگستر مشورت نمایید.
حکم ازدواج در زمان عده
ازدواج در زمان عده از نظر شرعی و قانونی ممنوع است و پیامدهای جدی در پی دارد.
🔹 حکم شرعی
در فقه اسلامی، ازدواج با زنی که در عده طلاق یا وفات قرار دارد، حرام است. در صورت آگاهی طرفین از این موضوع و اقدام به ازدواج، این عمل می‌تواند منجر به حرمت ابدی بین آن‌ها شود، به‌طوری‌که دیگر هرگز نمی‌توانند با یکدیگر ازدواج کنند.
🔹 حکم قانونی
بر اساس ماده ۶۴۴ قانون مجازات اسلامی، اگر فردی با زنی که در عده است ازدواج کند، مجازات‌های زیر برای او در نظر گرفته شده است:
- حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال
- جزای نقدی از سه تا هجده میلیون ریال
- ۷۴ ضربه شلاق
این مجازات‌ها در صورتی اعمال می‌شوند که طرفین از وضعیت عده زن آگاه باشند. در صورت جهل به موضوع، مجازات برداشته میشود، اما عقد همچنان باطل است.
🔹 آثار حقوقی
- بطلان عقد: ازدواج در دوران عده باطل است و هیچ‌گونه آثار حقوقی ندارد.
- حرمت ابدی: در صورت آگاهی طرفین از وضعیت عده و اقدام به ازدواج، زن و مرد به یکدیگر حرام ابدی می‌شوند.
با توجه به حساسیت این موضوع، توصیه میشود پیش از اقدام به ازدواج، از پایان یافتن دوران عده اطمینان حاصل شود و در صورت نیاز، با مشاوران حقوقی مشورت گردد.
بیشتر بخوانید : عده طلاق توافقی
آیا زن و شوهر در زمان عده محرم هستند؟
پاسخ به این سؤال بستگی به نوع عده دارد. در برخی موارد زن و شوهر در دوران عده هنوز محرم هستند، و در برخی موارد محرمیت قطع شده است.
✅ 1. عده طلاق رجعی
- زن و شوهر هنوز محرم هستند.
- در این مدت، مرد می‌تواند بدون نیاز به عقد جدید به زن رجوع کند.
- تماس و روابط زناشویی (در صورت رجوع) مجاز است.
- زن باید در خانه شوهر سابق خود باقی بماند و حق خروج بدون اجازه ندارد.
🚫 2. عده طلاق بائن (مثلاً طلاق خلع یا سه‌طلاقه)
- محرمیت بین زن و مرد از بین رفته است.
- تماس و رجوع بدون عقد جدید جایز نیست.
- برای ازدواج مجدد باید عده پایان یابد و عقد جدید صورت گیرد.
🚫 3. عده وفات شوهر
- زن و شوهر با فوت شوهر، دیگر محرم نیستند.
- زن باید چهار ماه و ده روز عده نگه دارد، ولی محرمیتی وجود ندارد.
- ازدواج زن با دیگری در این مدت حرام است.
سوالات متداول ازدواج در زمان عده
شرایط ازدواج در زمان عده چیست؟
ازدواج در زمان عده ممنوع است و تنها پس از پایان عده با رعایت شرایط شرعی و قانونی، ازدواج مجاز خواهد بود.
یا ازدواج در دوران عده شرعاً جایز است؟
خیر، ازدواج در دوران عده (چه عده طلاق و چه وفات) حرام است و اگر طرفین آگاه باشند، عقد باطل و حتی ممکن است حرمت ابدی ایجاد شود.
اگر طرفین از وجود عده بیخبر باشند، چه میشود؟
در صورت جهل به عده، ازدواج همچنان باطل است، اما حرمت ابدی و مجازات کیفری اعمال نمیشود.
آیا زن هم مجازات میشود؟
اگر زن نیز آگاهانه در عده ازدواج کرده باشد، ممکن است در حرمت ابدی و تبعات شرعی شریک باشد، اما مجازات کیفری معمولاً برای مرد اعمال میشود.
گر نزدیکی صورت گرفته باشد و یکی از طرفین جاهل باشد، چه میشود؟
در این حالت زن مستحق مهرالمثل خواهد بود و فرزند مشروع شناخته میشود.
