طلاق توافقی رجعی است یا بائن؟

در پاسخ طلاق توافقی رجعی است یا بائن؟ باید گفت که طلاق توافقی در حالت کلی بائن است. و از نوع خلع یا مبارات محسوب نمی‌شود. در این نوع طلاق، زوج در ایام عده حق رجوع به زوجه را ندارد.

اما اگر زن از ما بذل خود رجوع کند. و مهریه‌ای را که در طلاق خلع یا مبارات بخشیده، مطالبه نماید. ماهیت طلاق از بائن به رجعی تبدیل می‌شود. در این صورت، مرد نیز در ایام عده حق رجوع پیدا می‌کند. و می‌تواند به زندگی مشترک بازگردد.

در این مقاله، به بررسی ماهیت طلاق توافقی و اینکه آیا رجعی است یا بائن خواهیم پرداخت. در صورت هرگونه سوال یا ابهام، می‌توانید با وکلای ایران دادگستر تماس بگیرید تا مشاوره و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.

تفاوت طلاق توافقی و طلاق رجعی در دادگاه 

قبل از بررسی تفاوت‌های طلاق توافقی و طلاق رجعی، باید ابتدا تعریف هر یک را بدانیم.و مشخص کنیم که طلاق توافقی در چه شرایطی بائن و در چه شرایطی رجعی است.

اگر طلاق توافقی در قالب خلع یا مبارات باشد و زن برای اجرای طلاق، مالی (مثل مهریه) را به شوهر ببخشد. و طلاق اجرا شود

در این حالت طلاق توافقی بائن است. و مرد حق رجوع در ایام عده را ندارد. مگر اینکه زن از بذل خود رجوع کند. که در این صورت طلاق از بائن به رجعی تغییر، و مرد نیز حق رجوع در ایام عده را پیدا می‌کند.

اما طلاق رجعی، طلاقی است که به درخواست مرد انجام می‌شود. و در شرایطی به او اجازه داده می‌شود که در ایام عده به زن رجوع کند. و از اجرای طلاق جلوگیری نماید. 

حالا که با ماهیت هر دو نوع طلاق آشنا شدیم، به بررسی تفاوت‌های آن‌ها می‌پردازیم:

1. طلاق توافقی با رضایت هر دو طرف انجام می‌شود. اما طلاق رجعی صرفاً با اراده مرد قابل رجوع است. و او می‌تواند در ایام عده مانع از اجرای طلاق شود.
2.  در طلاق توافقی، پس از طی مراحل قانونی، حقوق مالی زن تعیین و پرداخت می‌شود. اما در طلاق رجعی، زن در ایام عده مستحق دریافت نفقه است.
3. در طلاق توافقی، مرد حق رجوع ندارد. مگر اینکه طلاق از نوع خلع یا مبارات باشد. و زن از بذل خود رجوع کند. اما در طلاق رجعی، مرد بدون نیاز به اجازه زن می‌تواند در دوران عده رجوع کند.
4. در طلاق توافقی، دادگاه گواهی عدم امکان سازش صادر می‌کند. و طلاق ثبت می‌شود. اما در طلاق رجعی، قبل از ثبت طلاق، مرد می‌تواند به زن رجوع کند. و از ادامه طلاق جلوگیری نماید.
5. طلاق توافقی معمولاً سریع‌تر و ساده‌تر انجام می‌شود. اما طلاق رجعی به دلیل امکان رجوع مرد در ایام عده، ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد.
6. طلاق توافقی معمولاً بائن است و مرد حق رجوع ندارد. مگر در صورت رجوع زن از بذل. در مقابل، طلاق رجعی به مرد اجازه می‌دهد که در ایام عده بدون نیاز به عقد مجدد به زندگی مشترک برگردد.

فرق طلاق توافقی و طلاق رجعی در ثبت طلاق 

ثبت طلاق توافقی به این صورت است که زوجین با توافق از یکدیگر جدا، و درباره تمامی مسائل مالی و غیرمالی از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و سایر حقوق تصمیم‌گیری می‌کنند. پس از ارائه دادخواست طلاق توافقی به دادگاه، مراحل مشاوره اجباری انجام شده و در صورت عدم سازش، گواهی عدم امکان سازش صادر می‌شود. پس از صدور این گواهی، زوجین موظف‌اند حداکثر ظرف سه ماه به دفترخانه طلاق مراجعه کرده و طلاق را ثبت کنند.

در صورتی که ماهیت طلاق خلع یا مبارات باشد، طلاق بائن محسوب شده. و مرد حق رجوع ندارد؛ مگر اینکه زن از مابذل (مهریه یا مالی که بخشیده است) رجوع کند. که در این صورت طلاق از بائن به رجعی تبدیل شده و دیگر ثبت نمی‌شود. در غیر این حالت، طلاق قطعی و نهایی خواهد بود و مرد هیچ‌گونه حق رجوعی ندارد.

در مقابل، ثبت طلاق رجعی با درخواست مرد آغاز می‌شود. و پس از طی شدن مراحل قانونی و صدور گواهی عدم امکان سازش، صیغه طلاق جاری می‌شود. طلاق در شناسنامه زن ثبت نمی‌شود. مگر به درخواست او، از لحظه اجرای صیغه طلاق، مدت عده آغاز می‌شود که برای زنان غیرحامله سه طُهر (سه دوره پاکی) است. در این مدت، مرد می‌تواند بدون نیاز به عقد جدید به همسر خود رجوع کند و مانع از نهایی شدن طلاق شود.

اگر مدت عده به پایان برسد و مرد در این مدت رجوع نکند، طلاق قطعی و نهایی شده. و در شناسنامه زن ثبت می‌شود. بنابراین، در طلاق توافقی، زوجین طلاق را بدون امکان رجوع ثبت می‌کنند، مگر در طلاق خلع یا مبارات که زن از ما بذل رجوع کند. اما در طلاق رجعی، مرد می‌تواند تا پایان عده به زن رجوع کند و مانع از نهایی شدن طلاق شود.

سوالات متداول