اعسار از پرداخت محکوم به ، مربوط به شخصی است که به صورت کامل تمکن مالی خود را از دست داده باشد. یعنی با شهادت ۴ فرد بالغ حتی شهادت اقوام درجه یک در دادگاه مشخص شود که تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند مبلغی که به بدهکار محکوم شده است را بپردازد. همچنین توان پرداخت هزینه دادرسی را هم نداشته باشد اعسار در این حالت از نوع اعسار مطلق است.
اما اگر شرایط فرد معسر طوری باشد که نتواند بدهی خود را به طور یکجا بپردازد ولی توان پرداخت بدهی به صورت قسطی را داشته باشد درخواست اعسار از پرداخت محکوم به از نوع نسبی است. در این بخش به تمامی شرایط و مراحل در زمینه اعسار از پرداخت محکوم به در قانون جدید خواهیم پرداخت.
انواع اعسار از پرداخت محکوم به در قانون جدید
بعضی از شکایات که در رابطه با دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به در دادگاه های قضایی مطرح می‌شوند به شرح ذیل هستند.
-
اعسار از هزینه دادرسی
اگر شخصی توان پرداخت هزینه دادرسی و همچنین هزینه وکیل دعاوی خود را نداشته باشد به غیر از دادخواست اصلی خود می‌تواند با یک دادخواست دیگر از دادگاه تقاضای عدم پرداخت هزینه دادرسی را هم داشته باشد. البته برای اثبات چنین ادعایی باید ۲ نفر شاهد حتماً وجود داشته باشد.
در این رابطه مطابق با نظر مشاوره‌ای اداره حقوقی قوه قضاییه بهره گرفتن از وکیل مطالبه وجه می‌تواند سبب قبول اعسار شما در دادگاه شود. به همین منظور وکلای مطالبه وجه گروه وکلا ایران دادگستر سعی کردند بنا به درخواست شما جهت قبول اعسار خدمات ارزنده‌ای را در اختیارتان قرار دهند.
-
دادخواست اعسار از پرداخت مهریه
چنانچه شخصی توان پرداخت مهریه همسرش را نداشته باشد قاضی این اجازه را دارد تا به شخص بدهکار مهلت دهد. در ابتدا حداقل پیش قسط اعسار را در نظر می‌گیرد سپس با قسطی کردن مهریه این مشکل را برطرف می‌کند. البته تشخیص اینکه میزان اقساط مهریه چقدر باشد فقط به اختیار قاضی است. اما معمولاً ۱۰ درصد مهریه به صورت پیش قسط و ۱/۴ درآمد ماهیانه مرد به صورت اقساط ماهانه مشخص می‌شود.
-
اعسار از پرداخت دیه
در صورتی که شخصی بر اساس رای دادگاه محکوم به پرداخت مبلغی به عنوان دیه شده باشد؛ ولی آن شخص توان پرداخت دیه را نداشته باشد، یقیناً می‌تواند از دادگاه قضایی درخواست اعسار از پرداخت دیه را بدهد. چنانچه درخواست اعسار از پرداخت دیه پذیرفته شود نیازی نیست شخص مجرم دیه را به صورت یکجا بپردازد. در واقع پرداخت دیه به شکل شرایطی و اقساطی خواهد شد.
مراحل درخواست اعسار از پرداخت محکوم به در قانون جدید
اگر شما توان مالی برای پرداخت بدهی خود را ندارید باید قبل از درخواست اعسار مراحل ذیل را انجام دهید.
- تنظیم استشهادیه محلی
- تهیه لیست منظم از انواع و دارایی فرد معسر
- داشتن حساب در سامانه ثنا
- مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و تنظیم یک دادخواست اعسار
- شرکت در جلسات رسیدگی
- پیگیری و استعلام های لازم از طرف قاضی
درخواست اعسار مجدد
اگر شخص بدهکاری که ادعای اعسار کرده است برای بار اول به علت داشتن توان مالی کافی تقاضای اعسار آن رد شود. یا اینکه بار اول ادعای اعسار او مورد قبول قرار گرفته شود ولی مجدد به علت ورشکستگی و غیره توان پرداخت بدهکاری خود را به صورت قسطی نداشته باشد.
چنین شخصی می‌تواند درخواست اعسار مجدد را از دادگاه داشته باشد تا قاضی پرونده دوباره وضعیت مالی او را رسیدگی کند. در این درخواست اعسار مجدد ممکن است قاضی در اقساط محکوم به تعدیل کند و یا شخص بدهکار را از پرداخت هزینه دادرسی و یا پرداخت اجرائیه ثبتی دادگاه معاف نماید.
قانون اعسار جدید
اعسار از پرداخت محکوم به در قانون جدید کشور به این شرح است که هر شخصی اجازه ندارد به ادعای اینکه فرد معسری است به دادگاه درخواست اعسار بدهد. در واقع شخصی که ادعای اعسار دارد باید مقید چند شرایط مهم باشد:
- فرد حتماً بدهکار باشد.
- اقامه دعوا در دادگاه از سوی مدعی و طلبکار باشد. حتی اثبات شکایت بدون شاهد هم قبول است.
- اثبات اعسار شخص بدهکار و صدور حکم دادگاه به نفع طلبکار باشد.
- صدور رای قطعی دادگاه باید بر محکومیت فرد بدهکار باشد.
- باید از سوی دادگاه اجرائیه ای صادر شود.
- باید تحقیقات لازم از سوی دادگاه انجام شود.
چگونه اعسار را رد کنیم ؟
شاید این سؤال در ذهنتان باشد که در چه صورت درخواست اعسار از پرداخت محکوم به رد می‌شود؟ یکی از سؤالاتی که در این پرونده‌ها مطرح می‌شود این است که چگونه اعسار را رد کنیم ؟ در پاسخ باید گفت محکوم له یا همان طلبکار با ارائه اسناد و برخی مدارک مهم مبنی بر تمکن مالی بدهکار یا همان محکوم علیه می‌تواند استطاعت مالی شخص بدهکار را ثابت کند. سپس از دادگاه و قاضی درخواست کند که دعوای اعسار آن فرد را رد کند و نپذیرد.
البته علت رد درخواست اعسار محکوم علیه باید از طریق دادگاه احراز شود تا درخواست محکوم له وارد باشد. در این میان قاضی ۳۰ روز برای مهلت دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به را به طور مجدد در نظر می‌گیرد.
برای اطلاع از شرایط اعسار از پرداخت محکوم به و حداقل پیش قسط اعسار میتوانید با مشاورین حقوقی گروه وکلا ایران دادگستر در تماس باشید.
برخی از دلایل اعسار از پرداخت محکوم به
- محکوم‌علیه برای اثبات اعسار خود در دعوای اعسار از پرداخت محکوم‌به و تقاضای تقسیط آن، می‌بایست دلایل خود را به دادگاه صادرکننده رای ارایه کند.
- یکی از مهمترین دلایل استنادی خواهان دعوای اعسار می‌تواند استشهادیه تنظیمی باشد.
- با دقت در فرآیند مربوط به دادرسی و توجه به دلایل ابرازی اعسار می‌توان به خوبی دریافت که تشریفات قانونی برای استناد به دلیل شرعی شهادت شهود همیشه باید رعایت شوند به طوری که مطابق با ماده 151 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب سال 1378، قاضی دادگاه باید از شهود تعرفه‌شده متهم دعوت به عمل آورد و حضورا اظهارات آنها را در صورت‌جلسه درج کند.
- مقررات اتیان سوگند و تحلیف نیز در این زمینه باید رعایت و شهود خواهان اعسار باید در دادگاه بدوی حاضر شوند و گفته‌های خود سوگند یاد کنند.
- علاوه بر این مقررات جرح شهود نیز بااهمیت است. در این خصوص دادگاه بدوی می‌بایست از خوانده دعوای اعسار نیز در یک جلسه جداگانه دعوت به عمل آورد و اظهارات وی را نیز در جرح احتمالی شهود تعرفه‌شده استماع کند.
- ترتیب قانونی به خوانده دعوای اعسار فرصتی برای اثبات جرح شهود در صورت امکان همچنین امکان ایجاد حق سوال از شهود تعرفه‌شده خواهان اعسار می‌دهد.
سخن پایانی
برای ارائه اعسار از پرداخت محکوم به در قانون جدید به باید اسناد معتبر و مدارک لازمی مثل لیست دارایی‌های خود را اعم از منقول و غیرمنقول را در اختیار دادگاه قرار دهید. از طرفی باید مقدار موجودی حساب‌های بانکی خود را به دادگاه ارائه دهید تا در اسرع وقت درخواست اعسار شما پذیرفته شود. یادتان باشد تنها شهادت کتبی شاهدین مبنی بر اینکه شما توان مالی ندارید کافی نیست. بلکه باید در وقت مشخصی هر کدام از شاهدین به طور جداگانه در دادگاه حاضر شوند.
پس برای اینکه درخواست اعسار شما از پرداخت محکوم به تعویق نیافتد به شما توصیه میکنیم با کارشناسان حقوقی ما در گروه وکلا ایران دادگستر مشورت کنید و از قانون اعسار جدید مطلع شوید. مطمئن باشید ما در موسسه حقوقی ایران دادگستر با تهیه مدارک لازم برای دادخواست اعسار از سوی شما در اسرع وقت قبول اعسار شما را از دادگاه خواهیم گرفت.
